Aanwezigheden

Motivering

Voorgeschiedenis

In 2008 traden de gemeenten van de politiezone Neteland, waarbij ook de gemeente Olen, toe tot de interlokale vereniging “Bureau Gemeentelijke Administratieve Sancties”. Deze vereniging staat in voor de professionele aanpak van overlast zowel op preventief gebied als op het vlak van het opleggen van een gemeentelijke administratieve sanctie zoals voorzien in artikel 119bis van de Nieuwe Gemeentewet.

Bij gemeenteraadsbesluit van 3 november 2021 werd (naast Ann Heylen) Rik Wouters aangesteld als sanctionerend ambtenaar van lokaal bestuur Olen. Hij is bevoegd om beslissingen te nemen in het kader van de procedures van de gemeentelijke administratieve sancties.

Context en argumentatie

Lokale besturen krijgen nu ook de mogelijkheid om GAS-boetes uit te schrijven voor beperkte snelheidsovertredingen in zones waar een snelheidsbeperking van 30 of 50 km per uur geldt in welk geval dergelijke overtredingen niet langer strafrechtelijk worden bestraft.

In de wet van 16 maart 1968 betreffende de politie over het wegverkeer (hierna wegverkeerswet) werd hiertoe een artikel 29quater ingevoegd.

Waarom via GAS?

Onaangepaste snelheid is een belangrijke oorzaak van verkeersonveiligheid en is één van de hoofdoorzaken van (dodelijke) verkeersongevallen. Het verzekeren van een duurzame en veilige verkeersmobiliteit, met daarin bijzondere aandacht voor de bescherming van de zwakke weggebruiker, vormt de laatste jaren een absolute prioriteit voor gemeenten.

GAS 5 biedt bijgevolg de mogelijkheid om extra in te zetten op een allesomvattend verkeersveiligheidsbeleid op plaatsen waar de snelheid beperkt is tot 30 en 50 km per uur en om het mobiliteitsbeleid erop af te stemmen, met als doel de veiligheid en leefbaarheid in de gemeente te vergroten.

Het laat gemeenten toe om het handhavingsluik van deze overtredingen in eigen handen en beheer te nemen. De inkomsten van deze GAS 5 overtredingen zullen rechtstreeks geïnd worden door de gemeenten zelf. De nieuwe (boete)inkomsten zullen op hun beurt rechtstreeks of onrechtstreeks kunnen bijdragen tot nieuwe structurele investeringen in mobiliteits-, veiligheids- of algemeen beleid.

Conform artikel 29quater wegverkeerswet kunnen administratieve geldboetes opgelegd worden ten aanzien van beperkte snelheidsovertredingen mits er cumulatief aan volgende voorwaarden is voldaan:

-          Vastgesteld met automatisch werkende toestellen die volledig gefinancierd worden door de lokale overheid. Zowel bemande, als onbemande, als vaste en mobiele camera’s kunnen worden gebruikt. Het begrip 'lokale overheid' omvat niet enkel de lokale besturen in enge zin, maar ook de lokale politiezones. Ook de cofinanciering tussen 2 politiezones of tussen de gemeenten en de politiezone is mogelijk. Er mogen echter geen gewestelijke middelen aangewend zijn voor de gehele of gedeeltelijke financiering van de toestellen.

-          Overschrijding van de maximum toegelaten snelheid met niet meer dan 20 km per uur. Het betreft een overschrijding van de toegelaten maximumsnelheid met niet meer dan 20 kilometer per uur. De vastgestelde snelheden worden gecorrigeerd op dezelfde wijze als bij een strafrechtelijke afhandeling van een snelheidsovertreding.

-          Enkel op plaatsen waar de snelheid beperkt is tot 30 of 50 km per uur. Er wordt hierbij geen onderscheid gemaakt tussen de plaatsen waar de snelheid beperkt is met zoneborden (bv. binnen de bebouwde kom of binnen een zone 30), of plaatsen waar de snelheid is beperkt door specifieke borden (bv. op een weg buiten de bebouwde kom maar waar de snelheid beperkt is tot 30 of 50 km per uur). In beide gevallen is een gemeentelijke administratieve afhandeling van de snelheidsovertreding mogelijk. Dit neemt niet weg dat het bedrag van de administratieve geldboete wel kan verschillen (bv. hogere sanctionering indien overtreding wordt vastgesteld in de bebouwde kom of zone 30). Er wordt ook geen onderscheid gemaakt tussen de wegbeheerder van de plaats waar de snelheidsovertreding werd vastgesteld: zowel snelheidsovertredingen vastgesteld op gemeentewegen als op gewestwegen kunnen met een gemeentelijke administratieve geldboete worden gesanctioneerd. Snelheidsovertredingen vastgesteld op autosnelwegen kunnen echter niet worden gesanctioneerd met een gemeentelijke administratieve geldboete. Een gemeentelijke administratieve geldboete is ook uitgesloten voor snelheidsovertredingen vastgesteld in woonerven, omdat de snelheid daar beperkt is tot 20 kilometer per uur. Ook snelheidsovertredingen op plaatsen waar andere snelheidslimieten gelden (bv. 70 km per uur) kunnen niet met een administratieve geldboete worden gesanctioneerd.

-          Enkel meerderjarige natuurlijke personen of rechtspersonen. Dit betekent dat het moet gaan om snelheidsovertredingen begaan met voertuigen die ingeschreven zijn op naam van een meerderjarige natuurlijke persoon of op naam van een rechtspersoon. Snelheidsovertredingen begaan door minderjarige natuurlijke personen kunnen dus niet worden gesanctioneerd met een gemeentelijke administratieve geldboete. Wat het identificeren van de overtreder betreft, zijn artikel 67bis (natuurlijke personen) en artikel 67ter (rechtspersonen) van de wegverkeerswet van toepassing.

-          Er mag niet gelijktijdig een andere overtreding vastgesteld worden (bv. rijden door rood licht, verzekeringsplicht,…).

-          De snelheidsovertreding moet worden vastgesteld volgens de voorwaarden vermeld in artikel 62 van de wegverkeerswet met uitzondering van het zesde en achtste lid. Dit betekent dat de snelheidsovertreding enkel kan worden vastgesteld door de bevoegde personen opgesomd in artikel 3 van het Koninklijk Besluit van 1 december 1975 houdende algemeen reglement op de politie van het wegverkeer en van het gebruik van de openbare weg. In concreto betekent dit dat de vaststelling van de snelheidsovertreding, net zoals bij de strafrechtelijk gesanctioneerde snelheidsovertredingen, zal gebeuren door de lokale politie en dit op dezelfde wijze en met dezelfde garanties.

Indien niet aan bovenstaande voorwaarden voldaan is, kan de sanctionerend ambtenaar niet optreden ten aanzien van de vastgestelde snelheidsovertredingen en blijft de strafrechtelijke procedure van toepassing. Wanneer de sanctionerend ambtenaar tijdens de procedure vaststelt dat de voorwaarden, om een administratieve geldboete op te leggen, niet vervuld zijn (bv. omdat dit pas duidelijk wordt tijdens het ingediende verweer) moet hij de vaststeller van de overtreding (zijnde de lokale politie) daarvan op de hoogte brengen, zodat de strafrechtelijke procedure kan worden gevolgd.

Procedure

In artikel 29quater van de wegverkeerswet werd ook een nieuwe specifieke procedure ingevoerd voor de gemeentelijke administratieve afhandeling van de beperkte snelheidsovertredingen. Deze procedure wijkt af van de reeds bestaande GAS-procedures die geënt zijn op de wet van 24 juni 2013 betreffende de gemeentelijke administratieve sancties.

Dit betekent dat naast de huidige procedures voor de afhandeling van zuivere overlastinbreuken (GAS 1), de afhandeling van gemengde inbreuken (GAS 2 en 3), de afhandeling van inbreuken inzake stilstaan, parkeren en inbreuken tegen de verkeersborden C3 en F103 vastgesteld door automatisch werkende toestellen (GAS 4) er nu een vierde procedure (GAS 5) wordt toegevoegd met volgende krachtlijnen:

-          De vaststeller (lokale politie) bezorgt zijn proces-verbaal binnen de 14 dagen na vaststelling van de overtreding aan de sanctionerend ambtenaar.

-          De sanctionerend ambtenaar maakt binnen de 14 dagen na de dag van ontvangst van het proces-verbaal, dit proces-verbaal samen met de vermelding van het bedrag van de administratieve geldboete over aan de overtreder.

-          De overtreder dient de boete te betalen binnen de 30 dagen na kennisgeving van de beslissing, tenzij hij binnen diezelfde termijn van 30 dagen schriftelijk verweer indient.

-          In geval van schriftelijk ingediend verweer, moet de sanctionerend ambtenaar binnen de 30 dagen, na de dag van ontvangst van het ingediende verweer, een beslissing nemen omtrent de ontvankelijkheid en gegrondheid van het verweer. Hij dient deze beslissing ter kennis te brengen van de overtreder binnen diezelfde termijn. Als de sanctionerend ambtenaar binnen 30 dagen, na de dag waarop hij de verweermiddelen van de overtreder heeft ontvangen, deze niet onontvankelijk of niet ongegrond verklaart, worden die verweermiddelen geacht aanvaard te zijn.

-          Tegen een beslissing waarbij een administratieve geldboete wordt opgelegd, kan degene aan wie de boete is opgelegd, binnen een maand na de kennisgeving van de beslissing volgens de burgerlijke procedure beroep aantekenen bij de politierechtbank.

De aangestelde sanctionerende ambtenaren – reeds verantwoordelijk voor de behandeling van de dossiers GAS 1,2,3 ,4 en aangevuld met de noodzakelijke versterking van een bijkomende collega - zullen samen instaan voor de verwerking en afhandeling van de GAS 5 dossiers. Zo zorgen ze onder meer voor de kennisgeving van de beslissing aan de overtreder, het beoordelen van het eventuele verweer en het nemen van een beslissing naar aanleiding van het verweer.

Er is wel sprake van een hersteldecreet of een alternatief doorstortscenario waardoor de procedure en de werking van kleine snelheidsovertredingen via GAS 5 in de toekomst kunnen worden aangepast.

Voorbereiding

Sinds 2020 is er voor de uitwerking van deze regeling een intensieve voorbereiding en opvolging geweest binnen de interlokale vereniging. De 3 politiecolleges van het samenwerkingsverband hebben eveneens besprekingen hierover gevoerd en stellen voor om GAS 5 zo snel als mogelijk in te voeren.

Voorafgaand aan de goedkeuring van dit politiereglement was het belangrijk dat de hele procedure op lokaal niveau op punt stond:  de afstemming met de lokale politiezone, het voorzien van de nodige software voor de verwerking van de dossiers, het aanstellen van een sanctionerend ambtenaar, de betalingsopvolging… . Immers, van zodra het politiereglement in werking treedt en de voorwaarden - zoals voorzien in artikel 29quater wegverkeerswet - vervuld zijn, zijn de beperkte snelheidsovertredingen gedepenaliseerd. Dit betekent dat de beperkte snelheidsovertredingen niet meer strafrechtelijk gesanctioneerd kunnen worden.

Op 4 augustus 2022 heeft het college van burgemeester en schepenen principieel goedkeuring verleend aan (de voorbereiding van) de implementatie van de procedure GAS 5.

Ondertussen zijn alle noodzakelijk voorbereidingen tot implementatie klaar.

Het goedkeuren van het politiereglement is de laatste stap in het implementatieproces van GAS 5.

Beslissingsbevoegdheid

-          decreet van 22 december 2017 over het lokaal bestuur, zoals gewijzigd, artikel 40 en 41

Juridische basis

-          gecoördineerde wet Nieuwe Gemeentewet van 24 juni 1988, zoals gewijzigd

-          wet van 16 maart 1968 betreffende de politie over het wegverkeer, zoals gewijzigd

-          wet van 24 juni 2013 betreffende de gemeentelijke administratieve sancties en haar uitvoeringsbesluiten, zoals gewijzigd

-          decreet van 22 december 2017 over het lokaal bestuur, zoals gewijzigd

Beleid en financiën

Beleidsinformatie

Dit is in het meerjarenplan als volgt voorzien:

Financiële informatie

Het nodige krediet is nog niet voorzien waardoor het meerjarenplan moet gewijzigd worden.

Visum

Er is geen visum vereist.

Bijlagen

- CBS van 04-08-2022 - besluit principiële goedkeuring opstart GAS 5

- GAS5_Nota-SC

- Politieverordening-kleine-snelheidsovertredingen (GAS 5)

Stemming

Unaniem

Besluit

Artikel 1

De gemeenteraad keurt de politieverordening betreffende beperkte snelheidsovertredingen goed.

Artikel 2

Deze politieverordening treedt in werking op 1 oktober 2022.

Artikel 3

Deze verordening wordt bekendgemaakt zoals voorgeschreven in de artikelen 285 t.e.m. 288 decreet lokaal bestuur.

Artikel 4

Conform artikel 119 Nieuwe Gemeentewet wordt een afschrift van deze verordening toegezonden aan de bestendige deputatie van de provincieraad binnen 48 uren en aan de procureur des Konings van het gerechtelijk arrondissement Turnhout, evenals aan de griffie van de rechtbank van eerste aanleg Turnhout en van de politierechtbank Turnhout.

Er wordt ook een elektronisch exemplaar overgemaakt aan de referentiemagistraten.